Ρούσσα

Στην ευρύτερη περιοχή της κοινότητας Ρούσσας έχουν καταγραφεί 22 τύμβοι και 50 διαλυμένοι και συλημένοι τάφοι, κατασκευασμένοι από τα σχιστολιθικά πετρώματα της περιοχής. Τη δεκαετία του 1980 εντοπίστηκαν για πρώτη φορά στην ελληνική Θράκη, εκτός από τους απλούς κιβωτιόσχημους τάφους, τάφοι  μεγαλύτερων διαστάσεων με πλευρικό άνοιγμα, το χαρακτηριστικό στοιχείο των μεγαλιθικών μνημείων-τάφων που ήταν ήδη γνωστά από τη γειτονική Βουλγαρία και την περιοχή της Αδριανούπολης. Η κεραμική και άλλα ευρήματα που συγκεντρώθηκαν, όπως χάλκινες πόρπες, σιδερένια μαχαιρίδια και λόγχες, χρονολογούνται από τον 9ο -5ο αι. π.Χ. Εκτός από τους τάφους εντοπίστηκε στο ύψωμα Δικέλλα (Ντικιλί-τας) λίθινος περίβολος και θεμέλια κτισμάτων από οικισμό της πρώιμης εποχής του Σιδήρου. Στην περιοχή της Ρούσσας υπάρχουν επίσης ενδιαφέρουσες βραχογραφίες και λαξευτοί ηλιακοί δίσκοι της ίδιας εποχής.

Η Βραχογραφία της Ρούσσας

Στην επιφάνεια βράχου που βρίσκεται 12 χλμ. βορειοδυτικά του χωριού Ρούσσα και δίπλα στον δρόμο που οδηγεί στο ύψωμα Χίλια, εικονίζονται εγχάρακτες σχηματοποιημένες μορφές ανδρών και γυναικών σε διάφορες στάσεις, όπως τρεις μορφές που χορεύουν, ερπετά, πουλιά και άλλα γραμμικά σχέδια, μερικά από τα οποία συμβολίζουν πιθανόν τον ήλιο και τη σελήνη. Η  παράσταση έχει συνδεθεί με τις θρησκευτικές δοξασίες των κτηνοτρόφων κατοίκων της περιοχής και έχει μαγικό και αποτροπαϊκό χαρακτήρα. Η βραχογραφία μπορεί να χρονολογηθεί στην ύστερη εποχή του χαλκού ή στην πρώιμη εποχή του σιδήρου (1100-900 π.Χ.). Στο μουσείο εκτίθεται αντίγραφό της.